Lớp 6
Tuổi thơ với nhiều mảng màu sắc đã được tái hiện khá chân thực, thú vị qua bài mở Bầu trời tuổi thơ chương trình Ngữ văn 7 Kết nối tri thức với cuộc sống. HocVanCoTruongPhuong cùng các bạn tổng hợp lại các năng lực đọc, viết, nói và nghe qua bài học này!
Câu hỏi 1: Hãy kẻ bảng vào vở theo mẫu sau và điền nội dung phù hợp:
| STT | Văn bản | Đề tài | Ấn tượng chung về văn bản |
| 1 | Bầy chim chìa vôi | ||
| 2 | Đi lấy mật | ||
| 3 | Ngàn sao làm việc |
Gợi ý trả lời:
| STT | Văn bản | Đề tài | Ấn tượng chung về văn bản |
| 1 | Bầy chim chìa vôi | Tuổi thơ và thiên nhiên hoặc hai đứa trẻ và bầy chim chìa vôi. | Sức sống kì diệu của bầy chim chìa vôi, tâm hồn trong sáng, nhân hậu của hai nhân vật Mên và Mon đã để lại ấn tượng về tình cảm của hai anh em với bầy chim chìa vôi khi mưa to trút xuống. |
| 2 | Đi lấy mật | Tuổi thơ và thiên nhiên hoặc đi lấy mật trong rừng u Minh. | Vẻ đẹp phong phú, hoang sơ, bí ẩn của rừng u Minh và tâm hồn trong sáng, tinh tế cửa nhân vật An. |
| 3 | Ngàn sao làm việc | Tuổi thơ và thiên nhiên hoặc vẻ đẹp của bầu trời đêm qua con mắt trẻ thơ. | Khung cảnh bầu trời đêm trong trẻo, rộn rã, tươi vui và trí tưởng tượng hồn nhiên, phong phú của trẻ thơ. |
Câu hỏi 2: Chủ đề chung của ba văn bản đọc là Bầu trời tuổi thơ. Em thích chi tiết hoặc nhân vật nào trong ba văn bản đó? Hãy cho biết trải nghiệm nào của bản thân giúp em hiểu thêm về chi tiết hoặc nhân vật.
Gợi ý trả lời:
– Chủ đề chung của ba văn bản đều viết về trẻ thơ với những trải nghiệm về thiên nhiên, cuộc sống, con người.
– Chi tiết và nhân vật ấn tượng: HS có thể lựa chọn.
Các nhân vật:
+ Cậu bé An trong Đi lấy mật (một cậu bé thông minh, ham hiểu biết, biết cảm nhận những tình cảm thân thương gần gũi của ba má nuôi, biết quan sát thiên nhiên).
+ Nhân vật Mon trong Bầy chim chìa vôi (Cậu bé có tấm lòng nhân hậu, yêu động vật, thiên nhiên).
Hoặc một số chi tiết tiêu biểu trong các tác phẩm:
+ Bầy chim chìa vôi: cảnh bầy chim bay lên, chi tiết anh em Mên Mon đi giải cứu bầy chim.
+ Đi lấy mật: cảnh thiên nhiên rừng U Minh, chi tiết Cò chỉ cho An cách phát hiện ra ong mật…
– HS liên hệ trải nghiệm của bản thân để hiểu hơn về nhân vật và chi tiết: những lần tham quan, về quê, những kí ức tuổi thơ… (HS trả lời cụ thể).
Câu hỏi 3: Hãy chọn một tác phẩm truyện mà em yêu thích và thực hiện các yêu cầu sau:
a. Xác định đề tài của truyện.
b. Kể tên các nhân vật và nêu đặc điểm tính cách của nhân vật chính.
c. Liệt kê các sự việc tiêu biểu của cốt truyện. Dựa vào các sự việc đó để tóm tắt nội dung cốt truyện.
Gợi ý trả lời:
HS có thể lựa chọn các truyện sau để tóm tắt:
| Tên truyện | Đề tài | Nhân vật và đặc điểm tính cách nhân vật | Các sự việc tiêu biểu |
| Bài học đường đời đầu tiên | Loài vật hoặc dế Mèn và bài học đường đời đầu tiên. | Dế Mèn: Chú dế thanh niên ngông cuồng, nổi loạn.
Dế Choắt: hiền lành, nhút nhát. Chị Cốc. |
– Dế Mèn kiêu căng, xốc nổi tự coi mình là thiên hạ.
– Dế Mèn không chịu giúp đỡ Dế Choắt – người hàng xóm trạc tuổi Dế Mèn với vẻ ngoài ốm yếu, gầy gò. – Vì thiếu suy nghĩ, lại thêm tính xốc nổi, dế Mèn đã bày trò nghịch dại trêu chị Cốc khiến Dế Choắt chết oan. – Trước khi chết, Dế Choắt tha lỗi và khuyên Dế Mèn bỏ thói hung hăng, bậy bạ. – Dế Mèn sau khi chôn cất Dế Choắt vô cùng ân hận và suy nghĩ về bài học đường đời đầu tiên. |
| Bức tranh của em gái tôi | Trẻ thơ và tình cảm gia đình, lòng nhân hậu. | Nhân vật người em: nhân hậu, yêu thương anh trai.
Nhân vật người anh: nhỏ nhen, ích kỷ, nhưng đã nhận ra được điểm chưa tốt của mình. |
– Kiều Phương là cô gái thích vẽ tranh nên thường lục lọi đồ và tự pha chế màu vẽ.
– Người anh trai của Kiều Phương sau khi biết em gái có tài năng hội họa thì ghen tị, mặc cảm, luôn tìm cách xa em gái. – Mãi tới khi em gái đạt giải nhất trong kì thi vẽ tranh, người anh trai mới nhận ra tấm lòng nhân hậu của em và ân hận về lỗi của mình. |
| Cô bé bán diêm | Trẻ thơ với những nỗi bất hạnh. | Cô bé bán diêm hiền lành, đáng thương, tội nghiệp. | – Trong đêm giao thừa rét mướt, tuyết rơi trắng xóa các con phố và cái lạnh cắt da cắt thịt, cô bé phải đi bán diêm.
– Vừa lạnh vừa đói, cô bé ngồi nép vào một góc tường rồi quẹt một que diêm để sưởi ấm. – 5 lần quẹt diêm của cô bé: + Lần thứ nhất, diêm bén lửa rất nhạy, ngọn lửa lúc đầu xanh lam, dần dần biến đi, trắng dần. + Khi que diêm thứ hai cháy và sáng rực lên, cô bé thấy bàn ăn sang trọng, thức ăn ngon, hương thơm hấp dẫn vỗ cùng. + Lần thứ ba quẹt diêm, cô bé thấy cây thông noel với hàng ngàn ngọn nến lấp lánh, trang trí bởi những tấm bưu tranh màu sặc sỡ. + Lần thứ tư cô bé thấy người bà đã mất xuất hiện với nụ cười dịu dàng. + Cuối cùng, cô quẹt hết chỗ que diêm để níu giữ bà, bà hiện lên thật to lớn đẹp lão, hai bà cháu nắm tay nhau bay lên trời. |
Xem thêm các bài soạn khác của Bài 1: Bầu trời tuổi thơ
1. Soạn bài Bầy chim chìa vôi (Nguyễn Quang Thiều).
2. Soạn bài Đi lấy mật (Trích Đất rừng phương Nam – Đoàn Giỏi).
3. Soạn bài Ngàn sao làm việc (Võ Quảng).
4. Soạn bài thực hành đọc: Ngôi nhà trên cây (trích Tốt-tô-chan bên cửa sổ, Cư-rô-ya-na-gi Tê-sư-cô).
6. Soạn bài Viết: Tóm tắt văn bản theo những yêu cầu khác nhau về độ dài.
7. Soạn bài Nói và nghe: Trao đổi về một vấn đề mà em quan tâm.
