Lịch sử hàng ngàn năm dựng nước, giữ nước đã ghi lại chiến công hiển hách của biết bao nhiêu con người, sự kiện lịch sử vang dội. Để hồi tưởng lại quá khứ hào hùng ấy, chúng ta hãy viết về những con người, sự kiện ấy thông qua kỹ năng viết bài văn kể lại sự việc có thật liên quan đến nhân vật hoặc sự kiện lịch sử. HVCTP cùng bạn thực hiện nội dung viết của bài hai chương trình Ngữ văn 7 Chân trời sáng tạo nhé!
1. Yêu cầu đối với bài văn kể lại sự việc có thật liên quan đến nhân vật hoặc sự kiện lịch sử
– Bài văn kể lại sự việc có thật liên quan đến nhân vật/ sự kiện lịch sử là kiểu văn bản thuật lại một sự việc có thật nhằm giúp người đọc hiểu về sự việc, qua đó hiểu về nhân vật/ sự kiện lịch sử có liên quan.
– Đảm bảo yêu cầu về hình thức của bài văn.
– Cấu trúc gồm có ba phần:
+ Mở bài: giới thiệu sự việc có thật liên quan đến nhân vật/ sự kiện lịch sử.
+ Thân bài: thuật lại quá trình diễn biến của sự việc, chỉ ra mối liên quan giữa sự việc với nhân vật/ sự kiện lịch sử, kết hợp kể chuyện với miêu tả.
+ Kết bài: khẳng định ý nghĩa của sự việc, nêu cảm nhận của người viết.
– Sự kiến: Sự việc được kể lại trong văn bản là có thật và liên quan đến nhân vật/ sự kiện lịch sử.
– Ngôi kể: Sử dụng ngôi thứ nhất (xưng “tôi”) thuật lại sự việc theo một trình tự hợp lí.
– Nội dung:
+ Sử dụng chi tiết, thông tin chọn lọc, tin cậy về sự việc, nhân vật/ sự kiện.
+ Sử dụng yếu tố miêu tả trong bài viết.
+ Kết hợp kể chuyện với miêu tả một cách hợp lí, tự nhiên.
2. Phân tích kiểu văn bản
Câu 1: Đoạn mở bài đã nêu được sự việc gì liên quan đến nhân vật/ sự kiện lịch sử được thuật lại?
Gợi ý:
Giới thiệu không gian, thời gian diễn ra sự việc lễ hội tưởng nhớ Anh hùng dân tộc Nguyễn Trung Trực.
Câu 2: Phần thân bài, người viết đã thuật lại sự việc, sự kiện nào?
Gợi ý:
(2a) Giới thiệu nhân vật lịch sử – anh hùng dân tộc Nguyễn Trung Trực.
(2b) Kể lại sự việc nhằm gợi nhớ hình ảnh, công trạng của nhân vật lịch sử.
(2c) Kể lại những chiến công của anh hùng Nguyễn Trung Trực.
(2d) Kể về sự việc (các hoạt động trong phần hội), thể hiện tác động của sự việc liên quan đến nhân vật lịch sử đối với người dân.
Câu 3: Người viết có kết hợp sử dụng yếu tố miêu tả khi thuật lại sự kiện?
Gợi ý:
Người viết đã sử dụng các yếu tố miêu tả khi thuật lại sự kiện: “ngôi đền nằm bên dòng sông êm đềm ngay sát cửa biển… cổ thụ”, “những đĩa trái cây, sản vật… kết thành hình rồng phượng…”,…
Câu 4: Nội dung đoạn kết bài là gì?
Gợi ý:
Kết bài: Khẳng định ý nghĩa của sự việc, nêu cảm nhận của người viết (tinh thần yêu nước, khí phách anh hùng của Nguyễn Trung Trực. Đồng thời, tác giả chia sẻ cảm nhận của mình về tầm quan trọng của lễ hội tưởng nhớ ông).
3. Quy trình viết bài văn kể lại sự việc có thật liên quan đến nhân vật hoặc sự kiện lịch sử
3.1. Chuẩn bị trước khi viết.
* Xác định đề tài:
* Thu thập tư liệu.
3.2. Tìm ý, lập dàn ý
* Tìm ý:
– Xác định một số định hướng chung như:
+ Mối quan hệ giữa sự việc có thật và nhân vật/ sự kiện lịch sử liên quan qua các tư liệu, bằng chứng,
+ Phối hợp sử dụng các loại tư liệu từ nhiều nguồn khác nhau, sử dụng tranh ảnh về nhân vật hoặc hiện vật liên quan đến sự kiện/ nhân vật,…
+ Ghi lại bất cứ ý tưởng nào nảy sinh trong quá trình thu thập tài liệu và tìm ý cho bài viết.
* Lập dàn ý:
a. Mở bài:
-Nêu được sự việc có thật liên quan đến nhân vật, sự kiện lịch sử mà văn bản sẽ thuật lại.
-Nêu lí do hay hoàn cảnh người viết thu thập tư liệu liên quan.
b. Thân bài:
* Gợi lại bối cảnh, câu chuyện, dấu tích liên quan đến nhân vật, sự kiện.
– Câu chuyện, huyền thoại liên quan.
– Dấu tích liên quan.
* Thuật lại nội dung/ diễn biến của sự việc có thật liên quan đến nhân vật, sự kiện lịch sử.
– Bắt đầu, diễn biến, kết thúc.
– Sử dụng được một số bằng chứng, kết hợp kể chuyện với miêu tả.
* Ý nghĩa, tác động của sự việc đối với đời sống hoặc đối với nhận thức về nhân vật/ sự kiện lịch sử.
c. Kết bài:
Khẳng định ý nghĩa của sự việc hoặc nêu cảm nhận của người viết về sự việc.
3.3. Viết bài.
Dựa vào dàn ý, viết một đoạn văn hoàn chỉnh. Khi viết, cần đảm bảo các yêu cầu đối với bài văn kể lại sự việc có thật liên quan đến nhân vật hoặc sự kiện lịch sử.
3.4. Xem lại và chỉnh sửa, rút kinh nghiệm.
Dựa vào bảng kiểm để kiểm tra, chỉnh sửa.
4. Một số bài viết tham khảo
Em hãy viết bài văn kể lại một sự việc có thật liên quan đến nhân vật hoặc sự kiện lịch sử mà em có dịp tìm hiểu.
Bài 1:
Có một câu nói mà con người của muôn thời đại đều cần phải khắc ghi, đó là nếu đánh mất và bỏ mặc quá khứ, bạn không bao giờ có hiện tại và tương lai. Hay một cách ngắn gọn, nó đằm mình trong câu tục ngữ truyền thống bao đời của dân tộc ta “Uống nước nhớ nguồn”. Chính vì thế, hàng năm, vẫn có những lễ hội truyền thống để nhắc nhở con cháu đời đời về nguồn cội vĩnh hằng của cha ông, lễ hội đền hùng chính là mang ý nghĩa thiêng liêng ấy.
“Dù ai đi ngược về xuôi
Nhớ ngày giỗ tổ mùng mười tháng ba
Khắp miền truyền mãi câu ca
Nước non vẫn nước non nhà ngàn năm”
Giỗ Tổ mùng 10 tháng 3 trở thành ngày lễ trọng đại của dân tộc. Tôi cũng đã có dịp may mắn một lần được hành hương về đất Tổ, phong cảnh, những câu chuyện lịch sử về các vị vua Hùng – những người đã dựng xây đất nước đã in sâu trong tâm trí tôi.
Lễ hội đền Hùng là dịp những đứa con ở khắp nơi trên tổ quốc cùng trở về Phú Thọ quê tổ để cùng thể hiện lòng thờ kính thiêng liêng dành cho nguồn cội lịch sử của dân tộc ta, để tri ân các vị vua Hùng đã có công dựng nước để con cháu sau này đời đời được sống trên mảnh đất giàu truyền thống và mang những nét đẹp tâm hồn riêng. Hàng năm, cứ vào dịp này, những người con đất Việt từ khắp nơi trên tổ quốc, thậm chí cả kiều bào ta sinh sống công tác ở nước ngoài cũng luôn lắng lòng để tưởng nhớ về lễ hội truyền thống của dân tộc. Chính vì mang trong nó không chỉ tính nghi lễ mà còn bao chứa cả lớp trầm tích văn hóa lịch sử ngàn đời cùng đạo lí dân tộc sâu sắc, mà ngày lễ giỗ tổ Hùng Vương được xem là ngày quốc lễ của dân tộc ta.
Giỗ Tổ bao gồm có 2 phần riêng biệt đó là phần lễ và phần hội. Lễ Rước Kiệu với các đền, chùa trên núi, các vị lãnh đạo của đất nước dâng hương lên vua Hùng tổ chức tại đền Thượng. Các nghi thức tổ chức, dâng hương sẽ được tổ chức long trọng, thành kính và sẽ được báo chí, phát thanh truyền hình đưa tin. Đồng bào trong cả nước được dâng lễ trong các đền, chùa, với sự thành kính và cầu mong yên bình, làm ăn thành công.
Bên cạnh đó phải nhắc đến lễ Dâng Hương các đền, chùa trên núi. Lễ hội còn giúp người dân tham gia sinh hoạt văn hoá cổ xưa. Người dân sẽ được xem các trò chơi như đấu vật, chọi gà, rước kiệu, đánh cờ người… Còn có sân khấu riêng của các đoàn nghệ thuật: chèo, kịch nói, hát quan họ,… Các nghệ sĩ, nghệ nhân từ nhiều nơi về đây để trình diễn những làn điệu hát xoan mượt mà, đặc sắc mang đến cho cho lễ hội đền Hùng đặc trưng riêng của Đất Tổ.
Những người đến đây không chỉ là xem lễ hội mà còn thể hiện sự tâm linh, thành kính với quê hương đất Tổ, ai cũng biết đây là nơi gốc gác linh thiêng, cội nguồn của dân tộc. Hàng năm, cứ đến mùng 10 tháng 3, người dân và du khách tham gia trẩy hội đền Hùng, đây là nét đẹp truyền thống của dân tộc Việt Nam. Lễ hội rất linh thiêng và thể hiện sự biết ơn công lao dựng nước và giữ nước của các vua Hùng.
Xem thêm các bài soạn khác của Bài 2: Bài học cuộc sống
1. Soạn bài Những cái nhìn hạn hẹp.
2. Soạn bài Những tình huống hiểm nghèo.
3. Soạn bài Đọc kết nối chủ điểm: Biết người, biết ta.
4. Soạn bài Thực hành tiếng Việt: Dấu chấm lửng.
5. Soạn bài Đọc mở rộng theo thể loại: Chân, tay, tai, mắt, miệng.
6. Soạn bài Viết: Viết bài văn kể lại sự việc có thật liên quan đến nhân vật hoặc sự kiện lịch sử.
8. Ôn tập bài 2.